خلا‌های قانونی در رابطه با انتشار اخبار و محتوای نادرست
تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۵۸۳۸۳
انتشار محتوای نادرست در قالب خبر در زمانه کنونی با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی و ضریب بالای نفوذ اینترنت در ایران صاحب یک بستر عظیم برای نشر شده است. از سوی دیگر نباید از این موضوع هم غافل ماند که جامعه ایرانی اساسا جامعه درگیر با اخبار است، به این معنا که اشتیاق جالب توجهی به خبر دارد. شاید همین ویژگی است که باعث شده انتشار شایعه (خبر‌نادرست) به حربه‌ای برای تهدید همین جامعه بدل شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بیشتربخوانید
ترور ذهنی ایرانی‌ها با اخبار دروغ / خبر‌های منفی چه بلایی بر سر ذهن می آورند؟اما نکته قابل توجه در میانه این وضعیت این است که قانونی در ارتباط با پیامد‌های انتشار خبر نادرست وجود ندارد. یا بهتر است بگوییم قوانین موجود کارایی لازم در این رابطه را ندارد. به عنوان مثال در قانون «الزامات پیشگیری و مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» که شورای عالی فضای مجازی آن را در دی۹۹ مصوب کرده است رسیدگی به مطالب خلاف واقع منوط به شکایت شاکی خصوصی است، ضمن این که در این قانون ضمانت اجرا‌ها از کفایت لازم برخوردار نیستند و به دلیل بی‌توجهی به ابعاد پیام‌های تلنبارشده و ابزار‌های ارتباطی جدید بازدارندگی نخواهند داشت. در قوانین فعلی نسبت به روش‌های پیشگیرانه قبل از تولید و نشر اطلاعات و بعد از آن خلا‌های آشکاری وجود دارد و نسبت به مسئولیت درگاه نشر، تولیدکننده محتوا، نشردهنده محتوا و بازنشردهنده آن هم تفکیکی وجود ندارد.
اما پیامد این سرطان شایعات برای یک جامعه چه بوده؟ هر چند شرایط این روز‌ها گواه آشکاری بر یکی از مهم‌ترین پیامد‌های این اتفاق است. به همین دلیل است که قصه مقابله با انتشار و اشاعه اکاذیب و اطلاعات نادرست و گمراه‌کننده در جامعه، همواره مورد توجه نظام‌های قانونگذاری کشور‌های مختلف، از جمله ایران بوده است؛ آثار و پیامد‌های مخرب اشاعه این قبیل اطلاعات و اخبار بر اعتماد اجتماعی و سیاسی، تضییع حقوق مدنی اشخاص در جامعه، دامن‌زدن به توهمات و در یک کلام خارج‌کردن جامعه از مسیر حاکمیت قانون بر کسی پوشیده نیست. هر چند گسترش شبکه‌های اجتماعی و بالارفتن ضریب نفوذ اینترنت در ایران و البته سواد پایین رسانه‌ای اغلب شهروندان این پیامد‌ها را بیش از پیش مهم کرده است، اما این موضوع یعنی انتشار اخبار و محتوای نادرست اتفاق تازه‌ای نیست.
انتشار اطلاعات نادرست، از زمان شکل‌گیری ارتباطات میان انسان‌ها وجود داشته است، از جنگ‌های تبلیغاتی در روم باستان تا انتشار گسترده شایعات در روزگار کنونی، انتشار اخبار کذب برای کسب قدرت یا سود، در اعصار مختلف اشکال متنوعی یافته است. با وجود این، ظهور ارتباطات آنلاین در ۲۰سال گذشته منجر به تغییر در نحوه اشتراک‌گذاری اطلاعات شده و اصطلاحا انقلاب اطلاعاتی را رقم زده است. امروزه اشخاص این قدرت را دارند که روایت‌ها را در مقیاسی بی‌سابقه با یکدیگر به اشتراک بگذارند، اما دیگر نقش کنترلی و دروازه‌بانی رسانه‌های سنتی بی‌معنا شده است. این در حالی است که برای داشتن یک جامعه سالم افراد باید بتوانند مبتنی بر علم و اطلاعات قابل اتکا تصمیم‌گیری کنند. انتشار پُرسرعت اطلاعات نادرست، جامعه را در معرض تهدید قرار می‌دهد و می‌تواند طیف وسیعی از پیامد‌ها مانند تهدید جمهوریت و مشارکت مردم، دوقطبی‌کردن بحث‌ها و به خطر انداختن سلامت، امنیت و محیط‌زیست شهروندان را به همراه داشته باشد. نکته مهم در خلا‌های موجود قانونی در رابطه با برخورد انتشاردهندگان خبر‌های نادرست این است که بدانیم از مهم‌ترین معیار‌های دسته‌بندی این اطلاعات، تقسیم‌بندی آنها بر‌اساس نیت منتشرکننده اطلاعات است.
به این معنا که بدانیم همه اطلاعات و اخبار خلاف واقع آگاهانه نیست. با این همه، انفجار اطلاعات در عصر کنونی و دیجیتال‌شدن همه شئون زندگی بشری، نه‌تن‌ها ضریب و شدت اثرگذاری اخبار و اطلاعات مشکوک، نادرست یا خلاف واقع را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده، بلکه امکان دسترسی به این اطلاعات و تولید آن را به‌مراتب ساده‌تر از گذشته و ظرفیت اعمال کنترل و حکمرانی دولت‌ها بر این فرآیند را نیز تا حد زیادی دشوار و مبهم کرده است. در چنین شرایطی، اغلب کشور‌ها بار دیگر به سراغ ساماندهی شیوه‌های نوین مقابله با انتشار و تولید این قبیل محتوا‌ها در چارچوب تصویب دستورالعمل‌ها، قوانین و مقررات، در سطوح مختلف عمودی و افقی نظام سیاسی رفته‌اند و ما، اما همچنان به این خلأ‌های قانونی‌بی‌توجهیم.
منبع: روزنامه جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: شبکه های اجتماعی فیک نیوز خلاف واقع پیامد ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۵۸۳۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید ویسی علیه سازمان لیگ: تا فیفا و CAS می‌روم
ویسی در برنامه زنده تلویزیونی گفت: به خدا قسم تا FIFA یا CAS برای این موضوع جریمه می‌روم چون هیچی نیست. من اگر بدترین کار دنیا که کشتن یک انسان است را انجام بدهم، باید ۸۰۰ میلیون جریمه پرداخت کنم، چرا برای دو کلام حرف باید ۲ میلیارد تومان جریمه شوم.
به گزارش تابناک ورزشی؛ عبدالله ویسی سرمربی تیم فوتبال فولادخوزستان در رابطه با جریمه ۲ میلیاردی توسط سازمان لیگ، اظهار داشت: انقدر فشار بازیهای لیگ بالا است که من اصلا متوجه نشده بودم که همچین جریمه سنگینی آن هم از طرف سازمان لیگ شده‌ام، مگر سازمان لیگ مرجع قانونی است که حکم صادر می‌کند؟ من فکر می‌کردم که این حکم از طرف کمیته انضباطی بوده که از همین‌جا از رییس کمیته انضباطی معذرت خواهی می‌کنم.
وی افزود: من بعد از مصاحبه در تمامی کتاب‌های ترجمه فارسی نگاه کردم که متوجه شوم معنی کلمه رصد چه چیزی می‌شود؟ متوجه شدم که معنی پاییدن می‌دهد. به پایید این موضوع را ۲ میلیارد تومان جریمه دارد؟
ویسی در رابطه با اینکه آیا او به جایی دعوت شده است یا خیر؟ گفت: بله من فردا باید به تهران سفر کنم. اگر یک شخصی متهم به قتل شود، اول باید به دادگاه برود، بعد دیوان عالی کشور و در نهایت برای او حکم صادر می‌کنند! من هنوز به کمیته انضباطی نرفتم، هنوز از من چیزی نخواستند. من اگر بدترین کار دنیا که کشتن یک انسان است را انجام بدهم، باید ۸۰۰ میلیون جریمه پرداخت کنم، چرا برای دو کلام حرف باید ۲ میلیارد تومان جریمه شوم؟
وی در رابطه با اینکه گفته شده اگر این جریمه را تسویه نکند نمی‌تواند بر روی نیمکت فولاد خوزستان حضور داشته باشد گفت: به خدا قسم تا FIFA یا CAS برای این موضوع می‌روم چون هیچی نیست. کل قرارداد من با فولاد یک و نیم میلیارد تومان است و الان باید پانصد میلیون هم روی آن بگذارم و جریمه پرداخت کنم. اگر فولاد در لیگ بماند با پاداش دریافتی من ۵ میلیارد تومان خواهد بود.
ببینید | فریادهای تهیهکننده سریالهای خاطرهانگیز رضا عطاران بر سر فرد محکوم در پرونده مرگ مشکوک زهره فکور صبور در صحنه دستگیری!